Een antropoloog was op onderzoek in een klein Afrikaans dorpje en besloot een experiment te doen. Hij verzamelde een groep kinderen, plaatste een mand met appels op 50 meter afstand en legde de kinderen uit dat degene die als eerste bij de mand zou zijn, de hele mand met appels zou krijgen. De kinderen gingen in een lijn staan en terwijl de antropoloog het startsein gaf, begon niet één kind te rennen. In plaats daarvan gaven ze elkaar een hand en liepen gezamenlijk naar de mand waar ze allemaal tegelijk aankwamen.
Verbaasd vroeg de antropoloog waarom niemand alleen wilde rennen. Het antwoord was Ubuntu. “Waarom zouden we anderen ongelukkig maken door zelf de hele mand op te eisen,” vertelden de kinderen. Ubuntu is een Afrikaanse filosofie die vrij vertaald ‘menselijke vriendelijkheid’ betekent en aanhangers van Ubuntu geloven in de uitdrukking: ‘Ik ben omdat wij zijn’.
Ondernemingen zouden beter af zijn met een visie over hun cultuur
Lang voordat ik de Ubuntu filosofie kende begreep ik dat de receptioniste binnen mijn onderneming minimaal zoveel waarde aan de onderneming kan toevoegen als de senior art-director of account executive. Als we elkaar niet allemaal waarderen voor wie we zijn en wat we toevoegen zullen we nooit een hecht team worden, was toen al mijn geloof. Je zou dus kunnen zeggen dat ik geloofde dat ‘de onderneming is, omdat wij zijn’.
Tegenwoordig, als ik binnenkom bij een onderneming, hangt er altijd wel her of der een bordje met hun missie en visie. Meestal is het eerder een verklaring waarom iedereen hard moet werken zodat de aandeelhouders hun dividend kunnen opharken, maar daar gaat dit artikel niet over.
Waar ondernemers en leiders goed aan zouden doen is het ontwikkelen van een heldere visie over de cultuur van hun onderneming. Wat geloof je bijvoorbeeld over samenwerken, prestaties, solisme of laksheid en hoe zou je willen dat medewerkers zich gedragen?
Cultuur is een reactie of externe bedreigingen
Nomaden die in de woestijn leven zijn zuinig op water. Logisch, want waar zij met hun kamelen van A naar B gaan, is niet veel water. Die zuinigheid op water is onderdeel van hun cultuur geworden, want een cultuur is een reactie op externe bedreigingen.
Elke dag loopt een onderneming het gevaar ingehaald te worden door een concurrent, hun grootste klant te verliezen of een productiefout te maken die zo’n hoge schadeclaim teweeg brengt dat ze zullen omvallen.
Het antwoord hierop is vaak dat er voldoende winst gemaakt moet worden om reserves op te bouwen, blijven innoveren en nieuwe klanten aantrekken of nog meer processen en procedures inregelen om fouten te voorkomen. Helaas blijkt dit meestal niet het beste antwoord als de onderneming een ramp overkomt.
Een heldere visie op de interne cultuur en die visie consistent blijven uitdragen is meestal een veel meer solide manier om rampen te voorkomen en te overkomen.
Dat komt omdat medewerkers graag deel uit willen maken van een groep mensen die niet alleen een externe visie hebben die ze in hun hart kunnen dragen, maar ook een cultuur willen omarmen waar ze zich prettig voelen. En als medewerkers zich prettig voelen en zich met hun hart kunnen verbinden, is er meer creativiteit, innovatie, oplossingsgericht denken en weerbaarheid binnen het team.
Intrinsieke motivatie van medewerkers verhogen door de een gezonde bedrijfscultuur
Het onderzoeksinstituut Gallup heeft niet zo lang geleden aangetoond dat het bizar slecht gaat op het gebied van de motivatie van medewerkers. Slechts een schamele 13% verschijnt gemotiveerd op het werk. Dat wil dus zeggen dat 87% een beetje, niet of compleet niet gemotiveerd is om bij te dragen aan het geheel.
In de meeste gevallen ligt dat niet aan de medewerkers, maar aan slecht leiderschap en het niet hebben van een visie op de cultuur. Vertellen dat iedereen harder moet werken en geen fouten mag maken, kan iedereen, maar een gezonde cultuur gaat daar natuurlijk niet over.
Een cultuur gaat over gedeelde menselijke normen en waarden. Niet over cijfers, prestaties en foutmarges. En zonder cultuur ligt een giftige werkomgeving al snel op de loer met alle gevolgen van dien.
Waar ondernemers en managers dus goed aan zouden doen is investeren in hun ondernemingscultuur in plaats van het inhuren van dure consultants die weer nieuwe processen komen aandragen. Investeren in medewerkers geluk in plaats van een bonus voor de salesmanager die weer een nieuwe klant heeft aangedragen.
Succes is namelijk een team effort en als er een sterk team staat die beseft dat de onderneming bestaat omdat het team bestaat, kunnen ongekende prestaties bereikt worden.
Stille Autoriteiten en hun interne cultuur
Ondernemers die als Stille Autoriteit hun onderneming leiden, begrijpen van nature het belang van zowel een externe visie als een visie op hun interne cultuur. Dit soort leiders is in veel mindere mate bezig met individuele prestaties, omzetcijfers en externe bedreigingen omdat hij beseft dat visie en purpose de krachtigste instrumenten zijn om succes te behalen.
Nog sterker, stille autoriteiten geloven dat succes een gevolg is van een krachtige en inspirerende externe visie en een visie op de ondernemingscultuur. Dat is dan ook wat ze elke dag met passie uitdragen en de reden dat medewerkers zich aan de leider en onderneming willen verbinden. Beloning en status spelen binnen dit soort ondernemingen een veel mindere belangrijke rol, want het is iets waar je als mens achter kunt staan en aan bij wilt dragen op de beste manier hoe jij dat kunt.
Veelgestelde Vragen over Ubuntu in Ondernemingen
Wat is Ubuntu?
Ubuntu is een Afrikaanse filosofie die draait om gemeenschap en wederzijdse zorg. Het wordt vaak vertaald als "Ik ben omdat wij zijn", wat benadrukt dat ons eigen welzijn diep verbonden is met dat van anderen in onze gemeenschap.
Hoe kan Ubuntu bijdragen aan het succes van een onderneming?
Ubuntu bevordert een cultuur van samenwerking en respect, wat kan leiden tot een meer gemotiveerd en betrokken team. Bedrijven die Ubuntu-principes toepassen, zien vaak verbeteringen in teamcohesie, werknemerstevredenheid en uiteindelijk bedrijfsprestaties.
Hoe kan een visie op de interne cultuur bijdragen aan het succes van een onderneming?
Een sterke interne cultuur bevordert consistentie in handelingen en beslissingen, wat leidt tot betere prestaties. Medewerkers die zich verbonden voelen met de cultuur van een bedrijf zijn vaak productiever, meer betrokken, en loyaler, wat direct bijdraagt aan het succes van de onderneming.
Wat zijn de componenten van een effectieve visie op de interne cultuur?
Een effectieve visie op de interne cultuur omvat heldere waarden en normen die aansluiten bij de bredere doelen van de organisatie. Deze visie moet inspirerend, inclusief en praktisch toepasbaar zijn, zodat medewerkers zich ermee kunnen identificeren en ernaar kunnen handelen.
Hoe communiceer je een visie op de interne cultuur effectief binnen een onderneming?
Effectieve communicatie van een visie op de interne cultuur vereist regelmatige interactie en duidelijke boodschappen via diverse kanalen. Trainingen, teambijeenkomsten, en interne communicatieplatforms zijn essentieel om de boodschap te versterken. Het voorleven van de visie door leiders is cruciaal voor het verankeren ervan binnen de organisatie.
