top of page

Voorspellingen Versus Realiteit: Hoe Aannames Ons Beeld Vervormen

Als ik bij mij de straat uit loop, linksaf sla, na 100 meter rechtsaf sla, dan staat daar een supermarkt waar ik mijn melk en brood kan kopen. Ik kan vanaf waar ik dit schrijf die supermarkt niet zien, maar op basis van mijn eerdere ervaringen kan ik dit met hele grote zekerheid voorspellen. Er is slechts een hele kleine kans dat de supermarkt vanwege een ongeval dicht is of net is ontploft. In dat geval klopt mijn voorspelling niet. 


Dit kunnen voorspellen is een talent dat we op hele jonge leeftijd leren en zodra we dat geleerd hebben, doen onze hersenen de hele dag door niets anders. Ik ben daar zelf best blij mee, want als ik elke dag moet googlen waar de dichtstbijzijnde supermarkt zit, hoe mijn auto start of waar mijn kleren hangen, dan zou het mentaal niet erg goed met me gaan. 


Helaas kunnen we soms ook te veel op ons voorspellend vermogen vertrouwen. Zo kon mijn vriendin laatst voorspellen dat het erg koud zou zijn als we 2 maanden later voor een paar dagen naar Malaga zouden gaan. Dat wist ze 100% zeker. En mijn ex-vriendin wilde liever niet afspreken om een kopje koffie te drinken want dan zouden we zeker weten onenigheid krijgen. Dat wist ze helemaal zeker.


Deze laatste twee voorspellingen verschillen van mijn voorspelling omdat ze gebaseerd zijn op aannames en emoties. Dat hoeft niet erg te zijn, maar kan wel tot hele vervelende situaties en zelfs mentale aandoeningen leiden.


De negatieve gevolgen van aanname gebaseerde voorspellingen

Een van mijn broers was inmiddels de 50 gepasseerd toen hij zonder baan kwam te zitten. Hij besloot al op jonge leeftijd voor de kinderen te zorgen omdat zijn toenmalige vrouw een goede baan had en dus was zijn cv niet erg rijk gevuld. Zijn leeftijd en cv maakte het erg lastig om aan een baan te komen en nadat hij 10 keer was afgewezen, gaf hij het op met het statement: “Ik stop met sollicitatiebrieven schrijven want niemand zal iemand als ik aannemen.” Als dat je op aannames gebaseerde voorspelling is, dan zul je zeker geen baan vinden! 


Op aannames gebaseerde voorspellingen kunnen ons zodanig misleiden dat we onszelf in de weg staan om kansen te creëren en te benutten.  

Zo heeft een vriendin van mij een beetje pech met het kiezen van vriendjes. Of anders gezegd, haar smaak qua soort mannen komt niet overeen met wat goed voor haar is. Haar laatste vriend mishandelde haar dan weliswaar niet fysiek, maar na drie jaar is ze nog steeds niet over de emotionele terreur heen. In haar leven heeft ze 4 lange termijn relaties gehad en nu geeft ze het op, want ze zal nooit een normale vent vinden. Ook hier gaat op dat als dit je op aannames gebaseerde voorspelling is, dat je inderdaad nooit een leuke vent zult vinden.    


Hoe weet je dat iets een op aannames gebaseerde voorspelling is?

Op aannames gebaseerde voorspellingen herkennen is een belangrijke vaardigheid om negatieve zelfvervullende profetieën te voorkomen en realistischer naar situaties en de toekomst te kijken. 


Het getuigt niet van rationeel denken als je na slechts 10 afwijzingen nooit meer een baan zult vinden. Ook is het niet realistisch om na slechts 4 lange termijn relaties te denken dat je nooit meer een leuke man zult tegenkomen. Er zijn immers zo’n 125 miljoen ondernemingen en 2,5 miljard mannen op de wereld. Zullen alle ondernemingen mijn broer afwijzen en zullen al die mannen wereldwijd hetzelfde zijn zoals haar 4 ex-vriendjes?


Naast het gebrek aan realiteitszin, bevatten op aannames gebaseerde voorspellingen vaak woorden als "altijd", "nooit", of "iedereen". Deze absolute termen wijzen vaak op generalisatie van eerdere ervaringen naar alle toekomstige situaties, zonder ruimte te laten voor uitzonderingen. 


Verstoorde relaties door op emotie of aannames gebaseerde voorspellingen

Ik zit al meer dan 30 jaar in de reclame, bouwde mijn eerste website rond 1993 en ben een expert op het gebied van SEO. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat je dit artikel gevonden hebt. Toen ik voorstelde om de site van mijn vriendin onder handen te nemen, vond ze dit in eerste instantie natuurlijk een goed en fijn idee. Maar ze wilde toch wel even een second opinion bij een vriendin van haar die ook sites bouwde. Want zomaar op mijn advies vertrouwen, dat wilde ze niet.   


Door eerdere ervaringen in haar leven is ze enorm wantrouwend geworden naar mensen. Als de fietsenmaker 15 euro vraagt weet ze zeker dat hij er extra lang over gedaan heeft en dat het euvel ook voor 10 euro gefixed kon worden. Als de cassiere per ongeluk een foute prijs aanslaat, weet ze zeker dat ze dit expres gedaan heeft. Ik kan deze negatieve voorspellingen redelijk handelen, maar je kunt je voorstellen dat dit op geen enkele manier bijdraagt aan het onderhouden van fijne relaties. 


Versterking van negatieve zelfbeeld door op emotie of aannames gebaseerde voorspellingen

Als je voorspellingen doet dat je zult falen of niet goed genoeg bent, kan dit je zelfbeeld en zelfvertrouwen ondermijnen. Je begint jezelf te zien door de lens van deze negatieve voorspellingen, wat een zichzelf versterkende cyclus van negativiteit kan creëren. 


Natuurlijk is enige realiteitszin geboden want niet iedereen kan alles, maar om op voorhand al te voorspellen dat iets toch niet lukt omdat jij het bent, heeft meestal weinig met de realiteit te maken. 


Toename van angst en stress door op emotie of aannames gebaseerde voorspellingen

Op aannames gebaseerde voorspellingen kunnen angst en stress vergroten, omdat je jezelf voorbereidt op negatieve uitkomsten die misschien nooit, of eigenlijk zelden werkelijkheid worden. Deze voortdurende staat van zorg en stress kan op de lange termijn gezondheidsproblemen veroorzaken.  


Zeker als het gaat om financiële zaken of zorgen om gezondheid kan dit tot flinke, maar vaak onnodige stress zorgen die je creativiteit en vermogen om adequaat te handelen flink kunnen beperken. Dit laatste kan in grote mate bijdragen dat je ongegronde voorspelling alsnog uit komt. 


Beperking van persoonlijke groei door op emotie of aannames gebaseerde voorspellingen

Door te geloven dat iets niet mogelijk is of altijd op een bepaalde manier zal gaan, beperk je jezelf in het ontdekken van nieuwe mogelijkheden en het aangaan van uitdagingen. Dit kan leiden tot stagnatie in zowel persoonlijke als professionele ontwikkeling. 


Een kennis van me kreeg, toen hij zijn vaarbewijs haalde, een aanbod van de instructeur om mee te varen op een groot zeiljacht voor een oversteek van de grote oceaan. Hij zou deel uitmaken van een crew van zeven, waaronder zes ervaren zeilers. Hij heeft echter een nogal lage dunk van mensen - vindt ze dom, egoïstisch en ondoordacht - en voorspelde dat het aan boord een gevaarlijke chaos zou worden, ook al had hij de bemanning nog niet ontmoet. Beleefd sloeg hij het aanbod af en nu, vijf jaar later, draagt hij met trots zijn vaarbewijs bij zich, zonder ooit een zeilboot bestuurd te hebben.


Zelfreflectie en het voorkomen van op emotie of aannames gebaseerde voorspellingen

Zelfreflectie speelt een cruciale rol in het proces van persoonlijke groei en ontwikkeling, vooral als het gaat om het identificeren en uitdagen van onze voorspellingen. Aannames kunnen onze perceptie van de wereld en onze interacties met anderen aanzienlijk beïnvloeden, vaak zonder dat we ons daar volledig van bewust zijn. Door regelmatig tijd te nemen voor zelfreflectie, kunnen we deze onderliggende overtuigingen blootleggen en waar nodig bijstellen. Hieronder volgen 7 praktische tips om bewuster om te gaan met de manier waarop jij voorspeld:


1. Bewuste Tijd voor Reflectie op Voorspellingen

Reserveer regelmatig momenten om terug te kijken op recente voorspellingen die je hebt gemaakt. Reflecteer op wat de voorspelling was, waarom je die specifieke voorspelling maakte, en in hoeverre deze uitkwam. Dit helpt bij het herkennen van patronen in je voorspellend denken.


2. Analyseer de Basis van Je Voorspellingen

Stel jezelf vragen zoals: "Op basis van welke informatie of ervaringen heb ik deze voorspelling gemaakt?" en "Hoe realistisch was mijn voorspelling achteraf gezien?" Door de fundamenten van je voorspellingen te onderzoeken, kun je inzicht krijgen in hoe je aannames je blik op de toekomst kleuren.


3. Gebruik een Dagboek om Voorspellingen te Registreren

Houd een specifiek dagboek bij waarin je je voorspellingen noteert en evalueert. Dit kan gaan over dagelijkse gebeurtenissen, interacties met anderen, of persoonlijke doelen. Reflecteer later op de uitkomsten en leer van de verschillen tussen je voorspellingen en de realiteit.


4. Reflecteer op Emotionele Invloeden

Vaak worden onze voorspellingen beïnvloed door onze emoties. Vraag je af of je voorspelling mogelijk gekleurd was door hoe je je op dat moment voelde, en of dit je kijk op de waarschijnlijkheid van bepaalde uitkomsten heeft vertekend.


5. Stel Je Voorspellingen op de Proef

Wanneer je een voorspelling hebt geïdentificeerd, daag deze dan uit door jezelf af te vragen: "Wat zijn alternatieve uitkomsten?" Probeer bewust te denken aan verschillende scenario's die ook zouden kunnen plaatsvinden, buiten je initiële voorspelling.


6. Zoek Actief naar Contrasterende Informatie

Zoek actief naar informatie of ervaringen die tegen je initiële voorspelling ingaan. Dit helpt om een meer gebalanceerde kijk op mogelijke toekomstige gebeurtenissen te ontwikkelen.


7. Beoefen Mindfulness om In het Moment te Blijven

Mindfulness kan helpen om minder te leunen op automatische voorspellingen en meer open te staan voor hoe situaties zich daadwerkelijk ontvouwen. Dit vermindert de kans op teleurstelling of stress wanneer de realiteit afwijkt van je voorspellingen.


Conclusie

Het vermogen om te voorspellen is fundamenteel voor ons menselijk functioneren. Het stelt ons in staat routines te vormen, risico's te beoordelen en plannen te maken voor de toekomst. Zonder deze vaardigheid zou elk aspect van ons dagelijks leven, van het simpelweg navigeren van A naar B tot het maken van complexe beslissingen, aanzienlijk meer mentale inspanning en onzekerheid vereisen. Het helpt ons efficiënt en effectief te functioneren binnen de samenleving.


Echter, wanneer voorspellingen voornamelijk gebaseerd zijn op aannames, emoties of beperkte informatie, kunnen ze ons ook misleiden en negatieve gevolgen hebben. Ze kunnen leiden tot vermijdingsgedrag, zelfbeperkende overtuigingen en zelfs tot het missen van waardevolle kansen in het leven. Dit onderstreept het belang van bewustzijn en kritisch denken over hoe we onze voorspellingen vormen.


De kunst ligt dus in het vinden van een evenwicht. Aan de ene kant moeten we ons vermogen om te voorspellen koesteren en gebruiken om ons leven te vergemakkelijken. Aan de andere kant moeten we ons bewust zijn van de beperkingen en valkuilen van onze voorspellingen, vooral wanneer deze voortkomen uit ongefundeerde aannames of een smalle kijk op de realiteit.


Zelfreflectie en het kritisch evalueren van onze voorspellingen zijn cruciaal. Het stelt ons in staat te groeien en te leren van onze ervaringen, en zorgt ervoor dat onze voorspellingen ons dienen in plaats van ons te hinderen. Door open te staan voor nieuwe informatie, alternatieve perspectieven te overwegen en ons bewust te zijn van onze emotionele toestand bij het maken van voorspellingen, kunnen we onze besluitvorming verbeteren.


FAQ: Voorspellingen en Aannames


1. Wat is een op aannames gebaseerde voorspelling?

Een op aannames gebaseerde voorspelling is een verwachting over de toekomst die niet volledig gebaseerd is op feitelijke informatie of bewijs, maar eerder op persoonlijke overtuigingen, ervaringen of emoties.


2. Waarom maken we op aannames gebaseerde voorspellingen?

We maken op aannames gebaseerde voorspellingen vaak onbewust, als een manier om de complexiteit van de wereld om ons heen te vereenvoudigen en om ons voor te bereiden op mogelijke toekomstige gebeurtenissen. Dit kan echter leiden tot vertekening en onjuiste verwachtingen.


3. Hoe kan het herkennen van op aannames gebaseerde voorspellingen mij helpen?

Door je bewust te worden van je aannames en de manier waarop ze je perceptie kleuren, kun je realistischer naar situaties kijken, betere beslissingen nemen en meer openstaan voor nieuwe mogelijkheden.


4. Wat zijn de negatieve gevolgen van op aannames gebaseerde voorspellingen?

Deze voorspellingen kunnen leiden tot miscommunicatie, verstoorde relaties, een negatief zelfbeeld, onnodige angst en stress, en een beperking van persoonlijke en professionele groei.


5. Hoe kan ik mijn neiging tot op aannames gebaseerde voorspellingen verminderen?

Je kunt beginnen met zelfreflectie, je bewust worden van je gedachten en emoties, en actief zoeken naar informatie die je initiële aannames kan uitdagen. Mindfulness en het regelmatig oefenen van kritisch denken kunnen ook helpen.


6. Zijn alle voorspellingen slecht?

Nee, voorspellingen op zich zijn niet slecht. Ze worden problematisch wanneer ze uitsluitend gebaseerd zijn op ongefundeerde aannames en niet worden bijgesteld met nieuwe informatie of inzichten.


7. Hoe kan zelfreflectie mij helpen bij het omgaan met voorspellingen?

Zelfreflectie stelt je in staat om je eigen gedachteprocessen en de onderliggende aannames te onderzoeken. Dit bewustzijn kan je helpen om meer gebalanceerde en realistische voorspellingen te maken.


8. Kan het uitdagen van mijn eigen voorspellingen mijn relaties verbeteren?

Ja, door open te staan voor de mogelijkheid dat je voorspellingen niet altijd kloppen, kun je effectiever communiceren, empathischer zijn en meer begrip tonen voor de perspectieven van anderen.


9. Wat moet ik doen als mijn voorspellingen vaak niet uitkomen?

Beschouw dit als een leermoment. Reflecteer op waarom je de voorspelling hebt gemaakt en hoe je tot een nauwkeuriger inschatting kunt komen in de toekomst. Dit proces van continue evaluatie en aanpassing is cruciaal voor persoonlijke groei.


10. Waar kan ik meer leren over het effectief hanteren van voorspellingen?

Er zijn veel bronnen beschikbaar, waaronder boeken, workshops, en online cursussen over kritisch denken, mindfulness, en emotionele intelligentie, die je kunnen helpen om effectiever met je voorspellingen om te gaan.


20 weergaven0 opmerkingen

Gerelateerde posts

Alles weergeven

Recente Artikelen

bottom of page